Akdeniz Kıtası

T E S P İ T: Türkiye’nin kıtasal vizyonlara ve birlik girişimleri konusunda aklına ilk gelen kıtalar Avrupa ve Asya kıtaları olmasına rağmen yazar ve düşünürümüz Halikarnas Balıkçısı tarafından altıncı kıta olarak adlandırılan Akdeniz kıtası ise maalesef gündemde kendisine yer bulamamaktadır.

Özellikle Avrupa’nın güney ve güneydoğu kısımları, Afrika’nın kuzey kısımları ve Doğu Akdeniz üzerinden Asya’nın batı kıyıları ile olan kuvvetli tarihi bağlarımız bu konuda bizi ümitli kılmaktadır.

S O R U: Türkiye eğer bir birlik peşinde koşacak ise hangi vizyon ile yola çıkmalıdır?

Gündemde olan Avrupa kıtası ve Asya kıtasına ilaveten Afrika kıtasının da kuzeyden Akdeniz’e kıyıları vardır. Bu üç kıtayı kavrayan geniş ilişkiler nedeniyle Akdeniz Kıtası Türkiye açısından pratik çözüm alternatifleri sunmaktadır.

Türkiye, Akdeniz’e olan kıyıları  en uzun olan bölge ülkesidir. Ayrıca havza ile bağlantılı denizler nedeniyle (Karadeniz, Kızıldeniz, Hazar, Basra) Akdeniz kıtası üzerinden Atlas Okyanusuna ve Hint Okyanusu’na da çıkılmaktadır. Akdeniz’in iç denizlerle de Adriyatik Denizi, İyon Denizi, Ege denizi, Marmara denizi ile de bağlantıları mevcuttur. Akdeniz üzerinden Karadeniz örneğinde olduğu hem kuzeye,  hem de Kızıldeniz üzerinden güneye çıkışlar söz konusudur.

Avrupa kıtası ve Avrupa Birliği tek dinli bir yapı özelliği arz etmesine rağmen, Akdeniz Kıtası Hristiyanlık Müslümanlık Yahudilik dinleri ile çok daha çoğulcu bir yapı ortaya koymaktadır.

Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Mustafa Kemal Atatürk hedef olarak Türklere Akdeniz’i göstermiştir. Ak ifadesi de Türklerde batıyı ve bilgeliği temsil etmektedir.

Türkiye eğer bir birlik peşinde koşacak ise Altıncı Kıta Akdeniz vizyonu ile bu yola çıkmak durumundadır. Çünkü Akdeniz havzasında Türklerin kültür coğrafyalarında gezindiği, eserler bıraktığı Avrupa kıtası, Asya kıtası ve Afrika kıtası kıyıları yer almaktadır.

Kurucumuz Mustafa Kemal Atatürk’ün “ilk hedefiniz Akdeniz” hedefi doğrultusunda uygulamaya geçirdiği Balkan Paktı, Sadabad Paktı gibi birlik oluşumları hep Akdeniz Kıtası  ülkelerindeki birliği hedef alan ilk girişimlerdir.

A K D E N İ Z   H A V Z A S I

GÜNEY AVRUPA

Fransa (GB)
İspanya (GB)
İtalya (GB)
Malta (GB)
Portekiz (GB)

GÜNEYDOĞU AVRUPA

Arnavutluk (STA)
Bosna Hersek(STA)
Bulgaristan (GB)
GKRY
Hırvatistan (GB)
Karadağ (STA)
KKTC
Slovenya (GB)
Yunanistan (GB)

DOĞU AKDENİZ

Filistin (STA)
İsrail (STA)
Lübnan
Mısır (STA)
Suriye

KUZEY AFRİKA

Cezayir
Fas (STA)
Libya
Tunus (STA)

Türkiye, Akdeniz ülkelerinin dörtte üçü ile GB ve STA’lar üzerinden bir serbest ticaret alanı oluşturmuştur. Akdeniz ülkelerinin toplam ithalat hacminden aldığımız pay 2021 yılında %3 olarak gerçekleşmiş olup, AB ülkelerinin toplam ithalat payından aldığımız %1,7 payın üzerinde gerçekleşmiştir. (Kaynak: Trademap)

Akdeniz, Avrupa’nın güney, Afrika’nın kuzey ve Asya’nın batı kıyılarını aynı çerçeveye sığdırmış bir bilgelik medeniyetidir.

Türkler, Mediterranean denizini Akdeniz olarak isimlendirerek Aksakallı bir bilge vasfını dünyanın ortasını imleyen bu denize atfetmişler ve kurucuları Mustafa Kemal Atatürk ile birlikte esaret zincirlerini bu denizin kıyılarında kırarak, “İlk Hedefiniz Akdeniz’dir. İleri!” ile yeniden doğmuşlardır.

MÖ 1200’ler itibariyle Büyük Okyanus’un (Pasifik), Ohotsk Denizi kıyılarında görünmeye başlayan Hun’lardan itibaren talaylar ve denizler ile buluşan Türkler, MS 1221’de Alanya kıyılarında Akdeniz’e ulaşmalarına benzer biçimde, Akdeniz Medeniyeti’nin nadide vitrini Türkiye’den başlayarak Avrupa, Asya ve Afrika kıtaları üzerinden Pasifik ile buluşma dönemini başlatacaklar ve Akdeniz ile birleştireceklerdir.

Sözlerimizi şairane noktalayalım sevgili dostlar..

Esen kalın…

Çin Seddi’nden Rumeli’ne

Çin Seddi’nden
Rumeli’ne
Kurban olayım;
Asil ceddime

Akdeniz’den
Pasifik’e!
Bir kıvılcım yeter;
Azîz Milletime

L&A
Nisan 1997, Hong Kong